Ontbrekende onderscheidingskracht: Kleurmerk moet worden geschrapt
Het Bundespatentgericht heeft bij besluit van 11 maart 2025 de schrapping bevestigd van het contourloze kleurmerk “Lila” (Pantone 2587C) voor farmaceutische producten en poederinhalatoren. Aan het kleurmerk ontbreekt de vereiste onderscheidingskracht. Bovendien is er volgens de rechtbank ook geen sprake van voldoende inburgering in het verkeer, Az. 25 W (pat) 29/22.
In principe kunnen ook kleuren als merk worden geregistreerd. Voorwaarde voor registratie is echter dat het teken de noodzakelijke onderscheidingskracht heeft. In de praktijk blijkt dit bij kleuren vaak lastig te zijn, omdat consumenten kleuren meestal niet beschouwen als een aanduiding van een bepaalde aanbieder of producent, aldus de zakelijke advocatenpraktijk MTR Legal Rechtsanwalt, die o.a. advies geeft op het gebied van merkenrecht.
BPatG wijst verzoek tot schrapping van het merk toe
Dat ook een geregistreerd kleurmerk haar merkbescherming kan verliezen, blijkt uit de uitspraak van het Bundespatentgericht. In deze zaak had een bedrijf de kleur lila (Pantone 2587C) als abstract kleurmerk voor farmaceutische producten en inhalatoren laten registreren. Vier jaar na de registratie werd bij het Duitse octrooi- en merkenbureau (DPMA) een verzoek tot schrapping ingediend, omdat de beschermingswaardigheid van het merk wegens ontbrekende onderscheidingskracht werd betwijfeld. De DPMA had het betreffende nietigheidsverzoek voor het kleurmerk nog afgewezen, maar het BPatG heeft het verzoek wel gehonoreerd. Het oordeelde dat het geregistreerde kleurmerk vanwege het ontbreken van onderscheidingskracht geschrapt moest worden.
Ter motivering gaf het Bundespatentgericht aan dat volgens § 8 lid 2 nr. 1 MarkenG een merk de vereiste onderscheidingskracht ontbeert wanneer het door het publiek niet wordt gezien als een aanwijzing van de herkomst van de waren of diensten. Abstracte kleurmerken, die geen specifieke vorm of ontwerp hebben, worden doorgaans als niet onderscheidend beschouwd, omdat consumenten kleuren meestal niet opvatten als herkomstaanduiding.
Kleur heeft geen oorspronkelijke onderscheidingskracht
Een oorspronkelijke onderscheidingskracht is bij de kleur lila (Pantone 2587C) niet aanwezig, aldus het BPatG. Kleuren worden over het algemeen niet als aanduiding van de commerciële herkomst gezien, maar meestal voor decoratieve doeleinden gebruikt. Bijzondere omstandigheden die voor onderscheidingskracht zouden kunnen zorgen, zoals een zeer specifieke markt of een beperkt aantal artikelen, zijn hier volgens de rechtbank niet aan de orde.
Een uitzondering kan er zijn wanneer het merk door inburgering in het verkeer volgens § 8 lid 3 MarkenG bescherming heeft gekregen. Dit vereist het bewijs dat een aanzienlijk deel van de relevante publiekskringen de kleur opvat als aanduiding van de commerciële herkomst. Het bewijs van inburgering is echter niet geleverd, aldus het BPatG. De voorgelegde enquêtes hadden alleen betrekking op bestaande klanten van het bedrijf en hielden geen rekening met potentiële kopers.
Inburgering in het verkeer niet aangetoond
De rechtbank benadrukte dat er geen vaste drempelwaarden bestaan vanaf wanneer een merk als ingeburgerd geldt. Veel meer is een algehele beoordeling van alle relevante omstandigheden vereist. In dit geval kon niet worden vastgesteld dat een aanzienlijk deel van de relevante publiekskringen de kleur lila als aanduiding van de commerciële herkomst van de producten opvat.
Het aanmelden van een merk biedt de houder veel voordelen. Hij krijgt een exclusief recht, d.w.z. anderen mogen het merk niet meer gebruiken. Bij merkinbreuk door derden kan hij juridisch optreden. De beslissing van het BPatG laat echter zien dat aan de registratie van abstracte kleurmerken hoge eisen worden gesteld. Als een kleur als merk moet worden beschermd, moet ofwel de oorspronkelijke onderscheidingskracht van de kleur worden aangetoond, ofwel een brede inburgering in het verkeer worden bewezen. Dit vereist een zorgvuldige voorbereiding en onderbouwde bewijsvoering bij de registratie van abstracte kleurmerken.
Aanmelding van een kleurmerk lastig, maar mogelijk
Het aanmelden van een kleur als merk blijkt weliswaar lastig, maar is niet onmogelijk. Er zijn voorbeelden van succesvolle kleurmerken, bijvoorbeeld uit de telecommunicatie, de banken, huidcrèmes of snoepgoed. In deze gevallen heeft het merk door haar hoge naamsbekendheid inburgering bereikt.
MTR Legal Rechtsanwalt beschikt over ruime ervaring op het gebied van merkenrecht en adviseert bij het opbouwen van een effectieve merkbescherming.
Neem gerust contact met ons op!
