Nieuwe eisen aan de productveiligheid door GPSR
De nieuwe EU-productveiligheidsverordening – kortweg GPSR – vervangt vanaf 13 december 2024 de eerdere richtlijn inzake productveiligheid uit 2001 en zal binnen de gehele Europese Unie van toepassing zijn. Met de nieuwe EU-richtlijn inzake productveiligheid (VO 2023/988) moet onder andere rekening worden gehouden met de nieuwe eisen aan de productveiligheid door de toenemende digitalisering en de groeiende onlinehandel.
Met de EU-productveiligheidsverordening moet worden gewaarborgd dat ook in tijden van groeiende onlinehandel alleen veilige producten in de handel worden gebracht. Deze verordening geldt voor producten waarvoor tot nu toe geen specifieke veiligheidsregels bestaan, legt het advocatenkantoor MTR Legal Rechtsanwälte uit, dat over jarenlange ervaring in het ondernemingsrecht beschikt.
Fulfillment-dienstverleners en aanbieders van online marktplaatsen
De nieuwe EU-productveiligheidsverordening werd al in mei 2023 in het EU-Publicatieblad gepubliceerd en treedt na een overgangsperiode op 13 december 2024 in alle EU-lidstaten rechtstreeks in werking. De GPSR moet ervoor zorgen dat er nog steeds alleen veilige, niet-geharmoniseerde consumentenproducten op de markt worden gebracht. Handelaren en fabrikanten moeten zich daarom voorbereiden op enkele wijzigingen.
De GPSR betreft in eerste instantie alle in de EU actieve marktdeelnemers. Tot nu toe waren voornamelijk de fabrikanten, gemachtigden, importeurs en handelaren verantwoordelijk voor de productveiligheid, maar deze kring is in de nieuwe verordening uitgebreid. Nu worden ook fulfillment-dienstverleners of de aanbieders van online marktplaatsen bij de veiligheidsverplichtingen betrokken. Bovendien wordt het begrip fabrikant opnieuw gedefinieerd en sluit nu ook personen in die een product onder hun naam of handelsmerk op de markt brengen.
Toepassingsgebied van de EU-productveiligheidsverordening
De verordening is van toepassing op producten waarvoor tot nu toe geen specifieke veiligheidsvoorschriften bestaan. Voor de beoordeling van de productveiligheid worden alle relevante aspecten van een product beoordeeld. De beoordelingscriteria worden in Art. 6 van de GSPR gedefinieerd. Daartoe behoren het uiterlijk en de technische kenmerken van een product, zijn samenstelling en verpakking. Nieuw is dat ook de interactie met andere producten wordt beoordeeld. Verdere criteria zijn de presentatie van een product ook met betrekking tot leeftijdsaanduiding en waarschuwingen evenals informatie voor veilig gebruik en verwijdering. Evenzeer wordt beoordeeld of het product vanwege zijn uiterlijk de consument kan verleiden om het anders dan volgens de oorspronkelijke bestemming te gebruiken, bijvoorbeeld als kinderen het vanwege vorm en kleur voor een levensmiddel zouden kunnen aanzien. Daarnaast moeten ook aspecten van cyberveiligheid worden meegenomen en – indien nodig – ook zich ontwikkelende, lerende en voorspellende functies van het product.
Het relevante tijdstip voor de beoordeling van de productveiligheid is tenminste bij verkoop op afstand het moment vanaf wanneer het product online te koop wordt aangeboden.
Essentiële verandering
Nieuw is dat het element van de essentiële verandering in de productveiligheidsverordening wordt meegewogen. Dat betekent dat iedereen die een product fysiek of digitaal wezenlijk verandert, ook als fabrikant wordt beschouwd. Essentiële veranderingen van het product zijn aanwezig als de wijziging invloed heeft op de productveiligheid. Dat kan bijvoorbeeld het geval zijn als het product op een manier is gewijzigd die in de oorspronkelijke risicobeoordeling niet was voorzien of door de wijziging een nieuw of gewijzigd risico ontstaat.
Verplichtingen van de fabrikanten
Fabrikanten moeten voor elk product een interne risicoanalyse uitvoeren en technische documentatie opstellen die onder andere de vastgestelde risico’s documenteert. Bovendien moet de fabrikant een beschrijving van het product en de voor de veiligheid noodzakelijke elementen voorleggen. Ook zijn de regelingen voor de traceerbaarheid van de producten aangescherpt en moeten corrigerende maatregelen zo nodig onmiddellijk worden genomen en meldplichten worden vervuld.
Wordt het product online verkocht, dan moet de fabrikant al bij het plaatsen van het aanbod worden vermeld met vermelding van de handelsnaam, postadres en e-mailadres.
Productterugroepingen en corrigerende maatregelen
Mocht het noodzakelijk zijn een product terug te roepen, moeten de consumenten direct en onverwijld via alle beschikbare communicatiekanalen over de terugroeping worden geïnformeerd.
Bij producten die een ernstig risico vormen voor de veiligheid en gezondheid van de consumenten, kan de Commissie een traceerbaarheidssysteem instellen dat door de marktdeelnemers voor deze producten moet worden overgenomen.
Bovendien wordt de voor de terugroeping verantwoordelijke marktdeelnemer verplicht gesteld om corrigerende maatregelen aan te bieden. Hij moet de consument de keuze bieden om het teruggeroepen product te repareren of te vervangen door een adequaat en veilig product, of hem de waarde van het product terugbetalen, voorzover de waarde minstens overeenkomt met de aankoopprijs.
De EU-productveiligheidsverordening treedt op 13 december 2024 in werking. De betrokken marktdeelnemers dienen zich daarom onmiddellijk op de wijzigingen en eisen voor te bereiden.
MTR Legal Rechtsanwälte adviseert over de productveiligheidsverordening en andere onderwerpen van het ondernemingsrecht.
Neem gerust contact met ons op!
