Binnen de Europese Unie regelt de EU-Erfrechtverordening welk nationaal recht van toepassing is bij erfrechtelijke kwesties met een internationale dimensie.
Met een vakantiewoning in Toscane of een finca op Mallorca vervullen veel mensen hun droom van een zonnige residentie tijdens hun pensioen. Dit kan echter gevolgen hebben bij nalatenschappen. Indien de erflater bijvoorbeeld een huis in Duitsland en een appartement in Spanje bezat, rijst de vraag welk nationaal erfrecht van toepassing is.
Bij grensoverschrijdende nalatenschappen binnen de Europese Unie bepaalt de EU-Erfrechtverordening welk nationaal erfrecht moet worden toegepast. Zoals de juridische adviespraktijk MTR Rechtsanwälte uitlegt, is het recht van het land van toepassing waar de erflater zijn laatste gewone verblijfplaats had. Met de invoering van de EU-Erfrechtverordening heeft het woonplaatsprincipe het nationaliteitsprincipe vervangen. Als de laatste gewone verblijfplaats bijvoorbeeld in Spanje ligt, geldt het Spaanse erfrecht. Als deze in Duitsland ligt, is het Duitse erfrecht van toepassing.
Binnen de EU worden jaarlijks ongeveer 500.000 grensoverschrijdende nalatenschappen geteld. Hierbij wonen de erfgenamen bijvoorbeeld in een ander land dan de erflater of heeft de erflater ook een woonplaats in het buitenland binnen de EU. De Erfrechtverordening bepaalt nu dat in geval van nalatenschap het nationale recht van toepassing is, waarin de erflater zijn laatste gewone verblijfplaats had.
Erflaters moeten bedenken dat de nationale erfrechtelijke bepalingen aanzienlijk van elkaar kunnen verschillen en dit gevolgen kan hebben voor de wettelijke erfopvolging, de erfdeelverdeling, legitieme portieaanspraken, schenkingen, vruchtgebruikrechten en andere belangrijke aspecten. Evenzo kan het voorkomen dat beschikkingen in een testament in het buitenland binnen de EU niet geldig zijn. Reeds opgestelde testamenten moeten daarom worden gecontroleerd op de geldigheid van de beschikkingen, als de gewone verblijfplaats naar een ander land wordt verplaatst. Zo is het in Duitsland populaire Berlijns testament of echtgenotentestament niet in elke EU-lidstaat bekend, waardoor het onder bepaalde omstandigheden als ongeldig kan worden beschouwd.
Aan de andere kant biedt de Erfrechtverordening en de toepassing van het erfrecht van een andere staat ook mogelijkheden voor planning die eventueel kunnen worden benut. Wil de erflater dat het nationale erfrecht van zijn thuisland van toepassing is, dan kan hij dit testamentair vastleggen.
In het internationale erfrecht competente advocaten kunnen adviseren.
