Het erfrecht onderscheidt tussen erfgenaam en legaat. Even duidelijk moet een testament worden opgesteld. Alleen de erfgenaam wordt ook de rechtsopvolger van de erflater.
Zonder testament of erfcontract geldt automatisch de wettelijke erfopvolging. Wie zijn nalatenschap anders wil verdelen, kan dit in een testament regelen. Belangrijk is dat het testament duidelijk geformuleerd is en geen ruimte laat voor interpretatie. Zoals de zakelijke advocatenpraktijk MTR Rechtsanwälte uitlegt, moet uit de uiterste wilsbeschikking duidelijk blijken wie erfgenaam en wie eventueel legataris wordt.
Juridisch gezien is er een groot verschil tussen erfgenaam en legaat. De nalatenschap gaat automatisch naar de wettelijke erfgenamen als de erflater geen testament heeft opgesteld. Een legaat moet daarentegen uitdrukkelijk door de erflater zijn vastgesteld.
Zo kan de erflater bepalen dat een specifiek deel van de nalatenschap aan een bepaalde persoon moet toevallen. Bij intrede van de erfenis valt dit object niet automatisch aan de legataris. De aanspraak op het legaat moet tegenover de erfgenamen worden gemaakt.
Een legaat beïnvloedt niet de erfopvolging en verdere aanspraken op de nalatenschap kan een legataris niet stellen. De nalatenschap valt aan de erfgenamen toe. Anders dan een legataris worden zij de rechtsopvolgers van de erflater. Dat betekent dat zij ook aansprakelijk zijn voor de schulden van de erflater.
Wie legataris en wie erfgenaam wordt, blijkt uit een testament echter niet altijd duidelijk. Het Oberlandesgericht Saarbrücken heeft op 30 maart 2022 beslist dat zelfs in een onduidelijk geval een erfstelling kan voorkomen. Erfgenaam wordt wie het hoofdvermogen ontvangt. Andere begunstigden zijn dan legatarissen (Az.: 5 W 15/22).
In het geval had een kinderloze weduwnaar volgens testament zijn levensgezellin het huis en contant vermogen nagelaten en zijn neven en nichten het resterende vermogen gelegateerd. Hoewel de erflater in het testament had bepaald dat de neven en nichten het resterende vermogen moesten erven, waren zij alleen legatarissen, aldus het OLG. De waarde van het huis en het contante vermogen was aanzienlijk hoger, zodat de levensgezellin enig erfgenaam was geworden.
Om ruzie onder erfgenamen te vermijden, moet een erflater erop letten zijn uiterste wilsbeschikkingen duidelijk te formuleren. In het erfrecht ervaren advocaten geven advies.
