Strafrechtsbescherming in de D&O-verzekering
Bestuurders dragen een hoog risico en kunnen ook persoonlijk aansprakelijk worden gesteld. Met een D&O-verzekering moet het aansprakelijkheidsrisico worden afgedekt. Des te belangrijker is het dat de D&O-verzekering in geval van schade ook dekt en geen dekking weigert. Het OLG Hamm heeft met besluit van 13 juli 2023 de rechten van de verzekeringsnemers versterkt en duidelijk gemaakt dat de voorlopige strafrechtsbescherming van een D&O-verzekering niet kan worden geweigerd, omdat de verzekeringsmaatschappij de informatie van de verzekeringsnemer te ‘karig’ acht (Az.: 20 U 64/22).
Leidende organen zoals bestuurders dragen een hoog persoonlijk aansprakelijkheidsrisico. Bij fouten in de bedrijfsvoering kunnen zowel de vennootschap zelf als derden aanspraken maken op de bestuurder, die met zijn privévermogen onbeperkt aansprakelijk is. Om dit risico voor bestuurders en andere leidende organen af te dekken, kan het afsluiten van een D&O-verzekering aan te raden zijn. Belangrijk is dat de verzekeringsomvang op de individuele aansprakelijkheidsrisico’s van een leidend orgaan is afgestemd, aldus Rechtsanwalt Michael Rainer, contactpersoon voor vennootschapsrecht bij het advocatenkantoor MTR Legal Rechtsanwälte. Tot de omvang van de polis kan ook de strafrechtsbescherming behoren.
Verdacht van een strafbaar feit
In de procedure voor het OLG Hamm had het bedrijf voor zijn bestuurder een D&O-verzekering met strafrechtsbescherming afgesloten. Tegen de bestuurder hadden de belastingautoriteiten een strafrechtelijk onderzoek gestart wegens verdenking van betrokkenheid bij belastingmisdrijven. Toen de bestuurder vernam van het onderzoek naar aanleiding van de uitvoering van een doorzoekingsbevel en de voorlopige arrestatie van een medeverdachte, vroeg hij de D&O-verzekering om dekking voor de gemaakte kosten van zijn verdediging.
De in de verzekeringspolis overeengekomen strafrechtsbescherming gold voorlopig bij het ontkennen van een opzettelijke plichtsverzuim door de bestuurder. Mocht het strafbare feit echter worden bewezen en de bestuurder worden veroordeeld, dan kon de verzekeraar de kosten terugvorderen.
Verzekeraar trekt dekkingsbelofte in
De verzekeraar verleende aanvankelijk zonder problemen de dekking. Toen hij echter de eerste deelrekening van het verdediging kantoor ontving, wilde hij niet betalen. Ook weigerde de verzekeringsmaatschappij de overname van verdere verdedigingskosten.
De afwijzing motiveerde de verzekeraar ermee dat de bestuurder geen voldoende informatie over de beschuldigingen had verstrekt. De bestuurder had daarmee zijn plichten geschonden, omdat hij geen uitleg had gegeven aan de verzekeraar en geen inzage in het strafdossier had verleend. Daarom was er geen dekking verplicht voor de D&O-verzekering.
Met deze argumentatie haalde de verzekeraar het niet in de eerste instantie en ook niet in hoger beroep voor het OLG Hamm. Als de beschuldigde bestuurder zich tegen de beschuldiging van een strafbaar feit verdedigt, kan het niet zo zijn dat hij zich tegenover zijn verzekeraar moet openbaren. Aangezien dit ook zijn verdedigingsmogelijkheden in het strafproces gevoelig zou kunnen beperken, maakte het Oberlandesgericht duidelijk.
Verzekering niet bevoegd tot ‘verhoor’
Het verzekeringsbedrijf is daarom niet bevoegd om de verzekerde persoon als het ware zelf over de beschuldigingen te ‘verhoren’, aldus het OLG Hamm. Evenzo kan de verzekeraar uit de weigering van de verzekeringsnemer om meer informatie te verstrekken geen plichtsverzuim van de verzekeringsnemer construeren en daarom de dekking weigeren, maakte de rechtbank duidelijk. Het is helemaal voldoende als de verzekeringsnemer de verzekeraar meedeelt dat hij de beschuldiging ontkent. Deze mededeling was gedaan.
Er is ook geen plichtsverzuim als er geen inzage in de stukken van het onderzoek wordt verleend aan de verzekeraar. Aangezien de beschuldigde bestuurder zelf geen inzagerecht in de stukken heeft en zijn advocaten de stukken niet aan een verzekeraar mogen overhandigen, voerde het OLG Hamm verder aan. Bovendien had de verzekeringsmaatschappij de uitgebreide aanklacht ontvangen. In die zin was het onduidelijk hoe zij zich nog onvoldoende geïnformeerd voelde.
Recht op kostenvergoeding
Er is sprake van een verzekeringsgeval en de beschuldigde bestuurder heeft tegenover de verzekering recht op kostenvergoeding. Dit recht is noch door een opzettelijke plichtsverzuim noch door een plichtsverzuim uitgesloten, oordeelde het OLG Hamm. Mocht de bestuurder vanwege het plegen van een belastingdelict worden veroordeeld, dan kan de verzekeraar de kosten eventueel terugvorderen.
MTR Legal Rechtsanwälte adviseert in kwesties van bestuurdersaansprakelijkheid, D&O-verzekering en andere onderwerpen van het vennootschapsrecht.
U kunt graag contact met ons opnemen.
