Achter sterren moet werkelijk klantbeoordeling schuilen
Sterbeoordelingen op het internet zijn alledaags en kunnen aankoopbeslissingen beïnvloeden. De promotie van een product met vijf sterren is echter alleen toegestaan als er daadwerkelijk een klantbeoordeling voor bestaat. Dit heeft de rechtbank van Berlijn beslist (Az.: 16 O 139/21). Anders zou er sprake zijn van een schending van het mededingingsrecht, verduidelijkte de rechtbank in haar uitspraak.
Het mededingingsrecht moet onder andere eerlijke concurrentie waarborgen en consumenten beschermen tegen misleidende reclame. Overtredingen van het mededingingsrecht kunnen leiden tot waarschuwingen, vorderingen tot staking en schadeclaims, aldus het advocatenkantoor MTR Legal, dat onder andere in mededingingsrecht adviseert.
Vijf sterren voor fietsen, maar geen klantbeoordeling
In de procedure bij de rechtbank van Berlijn had een online-fietsenhandelaar op een productoverzichtspagina meerdere fietsen afgebeeld met vijf gele sterren. De consument kan dan veronderstellen dat klanten een positieve beoordeling hebben gegeven. Dat dit niet zo was, werd pas na een klik duidelijk. Want bij een klik op het aanbod werden nog steeds de vijf sterren getoond. Ditmaal verscheen er echter ook een nul tussen haakjes en verder naar beneden onder de rubriek klantbeoordelingen was er de vermelding dat voor deze fiets nog geen klantbeoordeling aanwezig is.
Voor de Federale Vereniging van Consumentenorganisaties (vzbv) was de reclame met vijf sterren zonder klantbeoordeling misleiding van de consument en daarmee een schending van de wet tegen oneerlijke concurrentie (UWG). Het LG Berlin deelde deze mening. Een gemiddeld geïnformeerde en oplettende consument zou de weergave van de vijf sterren bij de producten zo begrijpen, dat kopers die dit product al hebben aangeschaft, het als in elk opzicht positief hebben beoordeeld. Omdat er achter de sterren daadwerkelijk geen klantbeoordelingen schuilen, worden de consumenten zo misleid, aldus de rechtbank.
Consument wordt misleid
De geïnteresseerde wordt in zijn verwachting teleurgesteld als er ondanks de sterren geen klantrecensies beschikbaar zijn. Hij wordt verleid tot een zakelijke beslissing die hij anders niet zou hebben genomen. Dit geldt niet pas wanneer hij daadwerkelijk de fiets koopt, maar ook al wanneer hij zich vanwege de sterren nader met het aanbod bezighoudt, vervolgde de rechtbank.
Het begrip ‘zakelijke beslissing’ dient volgens de jurisprudentie van het HvJ ruim te worden opgevat. Het omvat niet alleen de beslissing om een product te kopen of niet te kopen, maar ook reeds direct daarmee samenhangende beslissingen zoals het betreden van een winkel. Het BGH heeft verder vastgesteld dat ook het oproepen van een online verkoopportaal een zakelijke beslissing is. Daarom is ook het oproepen van een subpagina om nader kennis te maken met een vermeend door klanten positief beoordeeld product, gelijk te stellen met het betreden van een winkel of het oproepen van een verkoopportaal, verduidelijkte het LG Berlin verder.
Geen voldoende opheldering over misverstand
Bovendien wordt de klant door de verdere vormgeving van de productoverzichtspagina niet over zijn misverstand geïnformeerd. Het is weliswaar mogelijk dat een aantal tussen haakjes wijst op het aantal klantbeoordelingen. Maar het kan niet worden aangenomen dat de geïnteresseerde deze informatie überhaupt nog aandacht schenkt, aangezien de sterrenbeoordeling al eerder op de overzichtspagina te zien is, maar zonder het aantal klantbeoordelingen. De vermelding dat er helaas nog geen klantbeoordeling bestaat, is net zoals het aantal tussen haakjes, dat bovendien in kleine en dunne tekst is weergegeven, gemakkelijk over het hoofd te zien, voerde de rechtbank verder aan. Dit voldoet niet aan de eisen van een duidelijke en ondubbelzinnige aanwijzing die met een misleidende opgave moet worden geassocieerd, besliste het LG Berlin.
De wet tegen oneerlijke concurrentie (UWG) is een pijler van het mededingingsrecht. Volgens deze wet handelt oneerlijk, „wie een misleidende zakelijke handeling verricht, die geschikt is om de consument of andere marktdeelnemers tot een zakelijke handeling te bewegen die hij anders niet zou hebben genomen”.Reclame is vaak een smalle grens en een schending van het mededingingsrecht is snel gemaakt. MTR Legal adviseert uitgebreid in het mededingingsrecht.
Neem gerust contact met ons op.
