تصمیم دادگاه عالی کارلسروهه در مورد اقامتگاه عادی در حقوق ارث بین‌المللی – شماره پرونده: 14 W 50/24 Wx
اقامتگاه عادی مورث در حقوق ارث بین‌المللی نقش مرکزی دارد. زیرا در موارد ارثی فرامرزی، اقامتگاه عادی معیار مهمی برای تعیین این است که کدام قانون ملی ارث باید اجرا شود. دادگاه عالی کارلسروهه با حکمی از تاریخ ۲۲ جولای ۲۰۲۴ روشن کرد که علاوه بر اقامت واقعی، قصد باقی ماندن مورث نیز باید در نظر گرفته شود (شماره پرونده: 14 W 50/24 Wx).
تعداد موارد ارثی با ارتباط بین‌المللی در حال افزایش است. یکی از دلایل این است که بسیاری از آلمانی‌ها در خارج از کشور ملکی خریداری کرده‌اند تا دوران بازنشستگی خود را در مناطق آفتابی‌تر بگذرانند. دلیل دیگر، هرچند ناراحت‌کننده، این است که نیاز به مکانی در خانه سالمندان وجود دارد و آن مکان ممکن است در خارج از آلمان ارزان‌تر باشد. اما در هر دو مورد باید در زمان وقوع ارث تعیین شود که کدام قانون ملی ارث باید اعمال شود، به گفته کارشناسان حقوقی MTR Legal که در زمینه ارث نیز مشاوره می‌دهند.
قانون ارث در موارد ارثی فرامرزی
در مقررات ارث اتحادیه اروپا مشخص شده است که کدام قانون ارث در موارد ارثی فرامرزی درون اتحادیه اروپایی باید به کار رود. بنابراین، در زمان وقوع ارث، قانون ارث کشوری که مورث در آن اقامتگاه عادی داشته است معتبر است. اما پرسشی که مطرح می‌شود این است که کدام معیارها برای یک اقامتگاه عادی مطرح هستند. زیرا انگیزه برای اقامت در خارج از کشور می‌تواند بسیار متفاوت باشد. دادگاه عالی کارلسروهه در حکم خود از تاریخ ۲۲/۰۷/۲۰۲۴ توضیح داد که علاوه بر معیار عینی اقامت واقعی، تمایل ذهنی به باقی ماندن مورث نیز حائز اهمیت است. چنین قصدی ممکن است در موارد مراقبت افتاده نباشد، زمانی که فرد مبتلا به زوال عقل بدون یا برعکس خواسته‌اش به خانه سالمندان در خارج از کشور منتقل می‌شود.
در پرونده مورد بررسی، از ماه مه ۲۰۲۲ در مورث بدون فرزند آلمانی، زوال عقل به طور فزاینده‌ای مشاهده شد، بنابراین مراقبت خانگی فقط به سختی ممکن بود. بنابراین، بیمار زوال عقل ابتدا در خانه‌های سالمندان مختلف در آلمان نگهداری شد و در آوریل ۲۰۲۳ به خانه سالمندان در لهستان منتقل شد. او چند ماه بعد در آنجا درگذشت. اموال کامل مورث، عمدتاً شامل قسمت‌های تجاری و ملکی، در آلمان قرار داشت. او به لهستان هیچ ارتباط خانوادگی یا اجتماعی نداشت. همسرش او را به دلیل هزینه به خانه سالمندان در لهستان فرستاد.
دادگاه ارث، صدور گواهی ارث را رد کرد
زن در آلمان به عنوان تنها وارث درخواست گواهی ارث داد. اما دادگاه محلی سینگن درخواست را رد کرد چون براساس ماده ۴ مقررات ارث اروپایی (EuErbVO) صلاحیت نداشت، زیرا مورث اقامتگاه عادی خود را در لهستان داشت.
زن به مخالفت پرداخت. او استدلال کرد که برخلاف نظر دادگاه محلی، شوهرش هنوز اقامتگاه عادی خود را در آلمان داشت.
دادگاه عالی کارلسروهه با این نظر موافق بود. دادگاه محلی سینگن براساس ماده ۴ EuErbVO برای تصمیم‌گیری درباره گواهی ارث درخواست شده به صورت بین‌المللی صلاحیت داشت. دادگاه عالی کارلسروهه گفت که معنای اقامتگاه عادی باید به صورت خودکار توسط اتحادیه اروپا تفسیر شود. در این تفسیر باید مدت و نظم اقامت، شرایط و دلایل اقامت و نیز تمایل مورث به داشتن اقامتگاه عادی در آن کشور در نظر گرفته شود. در این میان، ارتباطات اجتماعی و خانوادگی، دارایی‌های اصلی یا حتی مهارت‌های زبانی مورث معیارهای مهمی هستند.
تمایل به ماندن مورث لازم است
برای تعیین اقامتگاه عادی مورث، معیارهای عینی و ذهنی هر دو مهم هستند. از نظر عینی باید حضور فیزیکی واقعی وجود داشته باشد، در حالی که مدت زمان مشخصی از اقامت مطرح نیست، به گفته دادگاه عالی کارلسروهه. از نظر ذهنی، تمایل به ماندن لازم است، به این معنا که مورث باید اراده خود را برای داشتن مرکز زندگی دائمی در محل اقامتگاه عادی به صورت بیرونی نشان داده باشد. این در مورد جایگزینی در خانه سالمندان خارجی هم صادق است، دادگاه افزود. اگر افراد متاثر دیگر قادر به تشکیل اراده نباشند یا برعکس خواسته‌شان در خانه سالمندان خارجی قرار گیرند، تمایل به ماندن ذهنی وجود ندارد.
با این معیارها، مورث هنوز هم اقامتگاه عادی خود را در آلمان داشت، به گفته دادگاه عالی کارلسروهه. زیرا جایگزینی در خانه سالمندان به دلایل مالی انجام شده و نه برای تعیین یک مرکز جدید زندگی. علاوه بر این، جایگزینی برعکس یا حداقل بدون خواسته مورث مبتلا به زوال عقل انجام شده، به گفته دادگاه. دادگاه سینگن باید دوباره در مورد درخواست گواهی ارث بیوه تصمیم بگیرد.
MTR Legal Rechtsanwälte از تجربه بالایی در حقوق ارث بین‌المللی برخوردار است و در تمامی موضوعات دیگر مربوط به حقوق ارث مشاوره می‌دهد.
به راحتی با تماس بگیرید!
