Απόφαση του Πρωτοδικείου Κόμπλεντς της 14.03.2024 – Az.: 3 O 457/23
Η δωρεά βιβλιαρίων καταθέσεων μπορεί να είναι έγκυρη και χωρίς δήλωση εκχώρησης. Αυτό αποφάσισε το Πρωτοδικείο Κόμπλεντς με απόφαση της 14ης Μαρτίου 2024 (Az.: 3 O 457/23).
Οι δωρεές εν ζωή είναι μια ενδιαφέρουσα επιλογή για την βέλτιστη αξιοποίηση των φοροαπαλλαγών κατά τη μεταβίβαση περιουσιακών στοιχείων. Για να αποφεύγονται περιθώρια ερμηνείας, μια δωρεά θα πρέπει να είναι όσο το δυνατόν πιο σαφής, σύμφωνα με τη νομική εταιρεία MTR Legal Rechtsanwälte, η οποία ειδικεύεται, μεταξύ άλλων, στο κληρονομικό δίκαιο.
Αυτό φανερώνεται και στην εκάστοτε περίπτωση που τέθηκε ενώπιον του Πρωτοδικείου Κόμπλεντς, ακόμη κι αν πιθανότατα δεν αφορούσε τη βέλτιστη αξιοποίηση των απαλλαγών στο φόρο κληρονομιάς ή δωρεάς. Συγκεκριμένα, η εναγόμενη γυναίκα κατείχε δύο βιβλιάρια αποταμίευσης του αποθανόντος αδελφού της. Τα βιβλιάρια είχαν υπόλοιπο περίπου 92.000 ευρώ. Στη διαθήκη του, ο διαθέτης είχε καθορίσει ότι η σύζυγός του θα κληρονομούσε το μισό και η αδελφή του το ένα τέταρτο. Το υπόλοιπο θα πήγαινε σε πιο μακρινούς συγγενείς.
Ο εκτελεστής της διαθήκης ζητά την επιστροφή των βιβλιαρίων
Για τα βιβλιάρια δεν υπήρχε ούτε συμβολαιογραφική πράξη δωρεάς ούτε δήλωση εκχώρησης. Ο εκτελεστής της διαθήκης ζήτησε επομένως από την αδελφή του διαθέτη την επιστροφή των βιβλιαρίων. Λόγω έλλειψης δήλωσης εκχώρησης, τα βιβλιάρια πρέπει να υπαχθούν στην κληρονομία. Δεν μπορεί να γίνει λόγος για δωρεά, διότι η αδελφή δεν πλήρωσε φόρο δωρεάς, υποστήριξε ο εκτελεστής της διαθήκης.
Από την άλλη, η εναγόμενη αδελφή ισχυρίστηκε ότι ο αδελφός της τής παρέδωσε τα βιβλιάρια καταθέσεων και τα μεταβίβασε σε αυτήν μέσω εκχώρησης. Ο αδελφός της της είχε εξηγήσει ότι μπορούσε να διαθέσει το ποσό. Επρόκειτο για δωρεά.
Το Πρωτοδικείο Κόμπλεντς απορρίπτει την αγωγή
Το Πρωτοδικείο Κόμπλεντς τάχθηκε υπέρ της αδελφής και απέρριψε την αγωγή. Τεκμηριώνοντας την απόφασή του, το δικαστήριο ανέφερε ότι η εγκυρότητα μιας δωρεάς κινητού πράγματος συνήθως δεν εξαρτάται από ένα συμβολαιογραφικά επικυρωμένο συμβόλαιο. Αντίθετα, η δωρεά κινητού πράγματος πραγματοποιείται άμεσα μέσω της παράδοσης.
Ωστόσο, στην περίπτωση ενός βιβλιαρίου καταθέσεων, η παράδοση από μόνη της δεν επαρκεί για την ολοκλήρωση της δωρεάς, περιορίζει το δικαστήριο. Διότι το βιβλιάριο αποταμίευσης πιστοποιεί μια απαίτηση κατά της τράπεζας. Αυτή η απαίτηση κατά της τράπεζας δεν μεταφέρεται σε άλλο πρόσωπο απλώς επειδή η κυριότητα του εγγράφου, στην περίπτωση αυτή τα βιβλιάρια, μεταβιβάστηκε σε αυτό το πρόσωπο. Όποιος επιθυμεί επίσης να μεταφέρει το υπόλοιπο σε ένα άλλο πρόσωπο, πρέπει να συμφωνήσει μαζί του για την εκχώρηση της απαίτησης κατά της τράπεζας. Στην περίπτωση ενός βιβλιαρίου καταθέσεων, η δωρεά γίνεται συνήθως με μια συμφωνία εκχώρησης μεταξύ του δωρητή και ενός προσώπου που λαμβάνει τη δωρεά, σύμφωνα με το Πρωτοδικείο Κόμπλεντς.
Η δήλωση εκχώρησης μπορεί επίσης να γίνει σιωπηρά
Μια τέτοια δήλωση εκχώρησης μπορεί να γίνει τόσο ρητά όσο και σιωπηρά, επεσήμανε το δικαστήριο. Όταν ένα βιβλιάριο καταθέσεων παραδίδεται σε άλλο πρόσωπο με τη βούληση “μπορείς να το κρατήσεις”, συνήθως συνδέεται με την αντίληψη ότι όλα έχουν διευθετηθεί και το υπόλοιπο έχει μεταβιβαστεί νόμιμα στο πρόσωπο που έλαβε τη δωρεά. Η νομολογία επομένως σε ορισμένες περιπτώσεις θεωρεί ότι η συμφωνία εκχώρησης έχει γίνει σιωπηρά, έτσι ώστε η δωρεά γίνεται αποτελεσματικά με την παράδοση του βιβλιαρίου καταθέσεων, ανέφερε το Πρωτοδικείο Κόμπλεντς.
Ωστόσο, πρέπει πάντα να λαμβάνονται υπόψη οι περιστάσεις της κάθε περίπτωσης, ακόμη και αν η παράδοση του βιβλιαρίου καταθέσεων αποτελεί συνήθως έναν ουσιαστικό δείκτη για την εκχώρηση της απαίτησης, ανέφερε το δικαστήριο.
Η δωρεά πραγματοποιήθηκε έγκυρα
Στην περίπτωση υπό εξέταση, η εναγόμενη προέβαλε ότι ο αδελφός της της παρέδωσε τα βιβλιάρια αποταμίευσης με την ρητή δήλωση ότι μπορεί να διαθέσει ελεύθερα τα χρήματα. Τα αδέλφια διατηρούσαν πάντα στενούς δεσμούς μεταξύ τους και ο διαθέτης επιθυμούσε να διασφαλίσει οικονομικά την αδελφή του για τα γηρατειά της με τη δωρεά των βιβλιαρίων, εξήγησε το Πρωτοδικείο Κόμπλεντς. Επιπλέον, υπέρ της εναγόμενης θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι δεν θα μπορούσε να είχε καταλείξει στη κατοχή των βιβλιαρίων διαφορετικά παρά μέσω εκούσιας παράδοσης από τον αδελφό της. Το δικαστήριο πείστηκε ότι η εναγόμενη έλαβε τα βιβλιάρια από τον αδελφό της με την ανάλογη βούληση εκχώρησης.
Ακόμη και αν δεν υπήρχε συμφωνία εκχώρησης στην τράπεζα υπέρ της αδελφής, αυτό δεν εμπόδιζε μια έγκυρη δωρεά, αποφάσισε το Πρωτοδικείο Κόμπλεντς. Η έλλειψη ειδοποίησης για τη δωρεά στην εφορία μπορεί να οφείλεται σε πολλούς λόγους. Πιθανότατα η αδελφή δεν ήταν ενήμερη για την υποχρέωση γνωστοποίησης. Πρέπει να υποστεί τις φορολογικές συνέπειες, αλλά αυτό δεν αλλάζει την εγκυρότητα της δωρεάς, ανέφερε περαιτέρω το δικαστήριο.
Η MTR Legal Rechtsanwälte σας συμβουλεύει για θέματα σχετικά με τη δωρεά και άλλα θέματα του κληρονομικού δικαίου.
Μη διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί μας!
