Uitspraak van het KG Berlijn over strijdigheid met de goede zeden wegens ontbrekende taalvaardigheden
Huwelijken tussen partners van verschillende nationaliteiten zijn geen zeldzaamheid. Ook in dergelijke gevallen kan het paar een huwelijkscontract sluiten. Ontbrekende taalvaardigheden van een partner kunnen weliswaar een barrière vormen, maar leiden niet automatisch tot nietigheid van het huwelijkscontract vanwege strijdigheid met de goede zeden. Dit heeft het Kammergericht Berlijn duidelijk gemaakt in de beschikking van 19 juli 2024 (Az.: 16 UF 39/22).
Een huwelijkscontract mag dan niet romantisch zijn, het kan er wel voor zorgen dat veel belangrijke aspecten, die bij een echtscheiding voor juridische geschillen tussen de partners kunnen zorgen, in harmonieuze tijden bindend worden geregeld. In het huwelijkscontract kunnen bijvoorbeeld punten zoals de vermogensverdeling, alimentatie-eisen of omgangsrechten worden vastgelegd.
Huwelijkscontract mag partner niet onredelijk benadelen
Dit kan vooral belangrijk zijn wanneer de ene partner aanzienlijk vermogender is dan de andere. Door een huwelijkscontract kan hij zijn vermogen beschermen; zonder individuele afspraken gelden automatisch de wettelijke regelingen. Het doel in het huwelijkscontract is altijd een eerlijke verdeling, zodat beide partners ook na de scheiding in stabiele economische omstandigheden kunnen leven. Een huwelijkscontract mag daarom geen partner onredelijk benadelen. Dan kan het in strijd zijn met de goede zeden en nietig zijn, aldus het advocatenkantoor MTR Legal, dat onder andere in familierecht adviseert.
Er is echter niet automatisch sprake van strijdigheid met de goede zeden als het huwelijkscontract in een taal is opgesteld die een partner niet of nauwelijks begrijpt. Dit heeft het Kammergericht Berlijn duidelijk gemaakt.
Huwelijk tussen een Duitser en een Thaise
In de onderliggende zaak waren een Duitser en een Thaise getrouwd. De vrouw had in Thailand een gemiddeld inkomen en eenvoudige Duitse taalvaardigheden, zodat zij alledaagse eenvoudige zinnen kon begrijpen en gebruiken. De man was ondernemer. De vrouw verhuisde met haar dochter uit haar eerste huwelijk naar Duitsland en het paar trouwde. Vervolgens werkte de vrouw tijdelijk in het bedrijf van haar echtgenoot en volgde Duitse cursussen. Na de geboorte van de gezamenlijke zoon zorgde de vrouw voor de kinderen en hield zij zich bezig met het gemeenschappelijke huishouden.
Een dag voor de bruiloft had het paar een notarieel bekrachtigde huwelijkscontract gesloten. Daarin hadden ze het Duitse recht gekozen en onder andere de vermogensverdeling, het pensioenverdeelrecht en de na-echtelijke alimentatie uitgesloten. Voor gezamenlijke kinderen werd het alimentatierecht beperkt. Bovendien zou de man een vergoeding van 250 euro per maand vanaf de 49e maand van het huwelijk aan de vrouw betalen. Verder werden afspraken gemaakt dat in het geval van een verhuizing naar Thailand het Thaise recht zou worden toegepast. Ook dan zouden de afspraken uit het huwelijkscontract grotendeels behouden blijven.
Huwelijkscontract strijdig met goede zeden en ongeldig?
Het huwelijk strandde en na de scheiding ontstond er een geschil over de vraag of het gesloten huwelijkscontract strijdig met goede zeden en daarmee ongeldig was. De vrouw beweerde dat ze de inhoud van het huwelijkscontract bij de ondertekening niet had begrepen. De notaris had wel een tolk ingeschakeld. Deze had het contract echter alleen vertaald in de Thaise officiële of standaardtaal, die weliswaar in hogere kringen wordt gesproken, maar niet in haar Thaise thuisprovincie. De mondelinge vertaling van de overeenkomst was daarom onvoldoende geweest. Haar ex-man zou deze omstandigheid hebben misbruikt om een voor hem gunstige contractuele afsluiting te bewerkstelligen. Ze zou door het huwelijkscontract onredelijk zijn benadeeld, zo redeneerde de vrouw.
Het KG Berlijn bevestigde allereerst dat het internationaal bevoegd was. Dit volgde uit het feit dat ook de echtscheiding door een Duitse rechtbank was uitgevoerd. Dat was voldoende om de internationale bevoegdheid van de Duitse rechtbanken ook voor vragen over het huwelijksgoederenrecht te rechtvaardigen. Bovendien was terecht het Duitse recht toegepast. De rechtskeuze was effectief in het huwelijkscontract vastgesteld.
Huwelijkscontract op basis van Duits recht geldig
Op basis van Duits recht was het huwelijkscontract geldig gesloten. De notaris had een tolk ingeschakeld. De verklaringen van de vrouw dat ze de vertaling niet begreep, waren niet te volgen. Als ze daadwerkelijk de onderhandelingen niet kon volgen, was het onbegrijpelijk dat ze noch haar partner noch de notaris of de tolk daarop had geattendeerd en toch het huwelijkscontract had ondertekend, aldus het KG Berlijn. Als haar verklaring tegenover de notaris, dat ze Thais verstond, niet juist was geweest, was het haar verboden om uit haar onjuiste verklaringen tegenover de notaris de ongeldigheid van de akte af te leiden, voegde de rechtbank daaraan toe.
Ook inhoudelijk was het huwelijkscontract niet strijdig met de goede zeden en daarom geldig, oordeelde het KG Berlijn.
Huwelijken met een internationale context nemen toe. Daarbij moeten juridische bijzonderheden in acht worden genomen. MTR Legal adviseert in het internationaal familierecht.
Neem gerust contact met ons op!
