Het erfrecht onderscheidt tussen erfgenaam en legaat. Dienovereenkomstig moet een testament duidelijk geformuleerd zijn. Alleen de erfgenaam wordt ook de rechtssuccesor van de erflater.
Indien er geen testament of erfovereenkomst is, geldt automatisch het wettelijke erfrecht. Wie zijn nalatenschap anders wil verdelen, kan dit in een testament vastleggen. Het is belangrijk dat het testament duidelijk geformuleerd is en geen ruimte voor interpretatie laat. Zoals de Rechtsanwaltskanzlei MTR Legal Rechtsanwälte uitlegt, moet uit de uiterste wilsbeschikking duidelijk blijken wie erfgenaam en wie eventueel legataris wordt.
Juridisch gezien is er een groot verschil tussen erfgenaam en legaat. Zo komt de nalatenschap ook dan automatisch aan de wettelijke erfgenamen toe, als de erflater geen testament heeft opgesteld. Een legaat moet daarentegen uitdrukkelijk door de erflater worden bepaald.
Zo kan de erflater bepalen dat een bepaald deel van de nalatenschap aan een bepaalde persoon ten goede moet komen. Zodra het sterfgeval heeft plaatsgevonden, valt dit niet automatisch aan de legataris toe. Het recht op het legaat moet tegenover de erfgenamen worden opgeëist.
Een legaat heeft geen invloed op de erfopvolging en verdere aanspraken op de nalatenschap kan een legataris niet maken. De nalatenschap komt de erfgenamen toe. In tegenstelling tot een legataris worden zij rechtssuccesor van de erflater. Dat betekent dat zij ook verantwoordelijk zijn voor de verplichtingen van de erflater.
Wie legataris en wie erfgenaam wordt, blijkt niet altijd duidelijk uit een testament. Het Oberlandesgericht Saarbrücken heeft met een vonnis van 30 maart 2022 beslist dat ook in een onduidelijk geval een erfstelling kan bestaan. Erfgenaam wordt wie het hoofdvermogen ontvangt. Andere begunstigde personen zijn dan legatarissen (Az.: 5 W 15/22).
In het geval had een weduwnaar zonder kinderen aan zijn levenspartner volgens zijn testament huis en contant geld en aan zijn neven en nichten het resterende vermogen nagelaten. Ook al had de erflater in het testament vastgelegd dat neven en nichten het resterende vermogen zouden erven, zijn zij volgens het OLG alleen legatarissen. De waarde van het huis en het contant geld was aanzienlijk hoger, zodat de levenspartner enig erfgenaam was geworden.
Om onenigheid onder erfgenamen te vermijden, dient een erflater erop te letten zijn uiterste wilsbeschikkingen duidelijk te formuleren. In het erfrecht ervaren advocaten adviseren.